SOKAKU TAKEDA

DAITO-RYU AIKI JUJUTSU

DROGA MIECZA

Sokaku Takeda urodzil się w1860 roku w Han Aizu, w czasach wielkich przemian społecznych. Kończył się okres samurajski a zarazem izolacja Japonii. Jednak w Aizu panowały stare prawa i zwyczaje. Drogę budo rozpoczął Sokaku u swego ojca Sokiej Takedy. który był przywódcą zapaśników sumo biorących udział w wielu bitwach tego okresu. Sztuki ken-jutsu uczył się wpierw u mistrza T.Szibuyi, w szkole Ono-ha. W 1873 roku przyłączył się do dojo mistrza Kenciki Sakibary (Jikiszi Kage-ryu). Około roku 1877 ćwiczył Kyoszin Meici-ryu u mistrza Szunzo Momoro w Osace. Jednoczcśnic studiował władanie oszczepem w szkole Hozoin.

W dojo Sakibary panowały twarde zasady nauczania. Mistrz kładł nacisk na silę uderzenia mieczem w wyniku czego wielu uczniów doznawało wstrząsów mózgu. Sokaku Takeda studiował w życiu wiele szkól miecza, lecz wszystkie przetwarzał wg swych poglądów, kształcając własną, oryginalną technikę. Władał wprawnie mieczem obu rękami i nie uznawał form kata. Yukioyoszi Sagawa, uczeń Takedy wspominat, iż po jednym z turniejów kendo w Hokkaido, wieczorem, gdy omawiano jego przebieg, Takeda zwrócił uwagę mistrzowi Ryokici Sasaki, zwycięzcy turnieju, by nie używał techniki „hikikote”, jako mało skutecznej. Gdy ten oponował, Takeda poprosil go by wziął boken j zalożyt ochraniacze na przedramię. Sasaki zostat kilkakrotnie trafiony i gdy zdjął ochraniacze, stwierdził, iż ma dużego siniaka - co świadczylo, że zostal trafiony kilka razy w to samo miejsce.

WALKA NA ŚMIERĆ I ŻYCIE

Sokaku Takeda doświadczył także walki na śmierć i życie w 1882 roku. Przechodząc przez plac budowlany został zaczepiony przez robotnika. Takeda powalil go na ziemię lecz zostat natychmiast otoczony przez około 40 napastników uzbrojonych w miecze, włócznie i noże. Zabił 10-ciu napastników, obalono go jednak i stracił przytomność. Powiedział później swemu synowi Tokimune iż „…czuł się bardzo dobrze i szedł w ciemnościach do światła, potem się ocknął na dźwięk głosu swego stryja „. Od śmierci uratowało go przybycie policji i jego stryja Sinjury To doświadczenie utwierdziło S. Takedę w przekonaniu, iż w walce realnej z kilkoma przeciwnikami mało przydatna jest pozycja miecza seidan-gedan (Itto-ryu, miecz skierowany w twarz przeciwnika), a bardzo dobra jest pozycja „ jodan”, umożliwiająca skuteczne cięcie na szyję przeciwnika. Dotyczyło to walki na śmierć i życie, nie zaś walk turniejowych w kendo.

DAITO - RYU AlKI JU-JUTSU

Nauczycielem S.Takedy w jujutsu był Tamono Saiga, będący ważną osobistością klanu Ajzu oraz przełożonym mnichów w świątyni Aizu. Sokaku poznał tam sztukę walki Oszi kuici. sztukę tej świątyni. W 1898 był już mistrzem tej szkoły, zdolnym nie tylko do nauczynia, ale i jej rozwoju. Z czasem wykształcił swój własny styl nadając mu nazwę Daito ryu. Takeda całe życie żył z nauczania jujutsu. Nigdy nie założył własnego dojo, poza Hokkaido nigdzie nie osiadł na dłużej. Wędrował po kraju nauczając jujutsu oficerów policji i przedstawicieli wyższych sfer. Dla przykładu w roku 1836, gdy miał już 76 lat, jego rozkład szkolenia wyglądał następująco:

- luty, miejscowość Sendal - nauczanie wojskowych i policji,

- kwiecień, miejscowość - Saitana- szkolenie szefów policji,

- maj, miejscowość - Omtja - szkolenie szefa policji i jego 17 oficerów.

W swym aktywnym życiu S. Takeda nauczał około 30 tysięcy ludzi, lecz tylko 12 z nich

z nich uzyskało certyfikaty Kaiden-no-niaki. Aby otrzymać Kaiden-no-maiki wpierw należało uzyskać zwoje pergaminu na 118 technik, następnie na 35 oraz na 84 techniki.

Otrzymali je między innymi: - Tokimune Takeda ( syn ), Yokoiszi Sagawa, Takuma Hisa , Tataru Yosida, Hosaku Matsuda, Morihei Ueshjba.

TAKUMA HISA ( 1896-1980. Jedynym uczniem, który otrzymał pełny przekaz wiedzy walki bez broni i z bronią szkoły Daito-ryu był TAKUMA HISA. Z kolei jego uczniem, nauczającym do dziś technik stylu Hisa Daito-ryu jest mistrz Dakaru MORI.

Sokaku Takeda nauczał w twardy sposób, co odczuwali jego uczniowie, Wszystko co robił, robił w duchu samurajskiego jujutsu. Nikomu nie ufał, każdego traktował jak potencjalnego wroga.

Doświadczył tego także Minoru Mohizuki (póżniejszy założyciel , na bazie Daito-ryu, yoseikan-jujutsu). Był on wtedy uczniem Daito-ryu u M. Ueshiby, asystenta S.Takedy. Pewnego dnia M.Mohizuki był sam w dojo, gdy przy szedł do Ueshihy S.Takeda. Mohizuki zaprosił więc S.Takedę do dojo na herbatę. S.Takeda stwierdził, iż sam sobie zrobi herbatę, a gdy to uczynił, nakazał Mohizukiemu pić jako pierwszy, by się upewnić iż jest ona bezpieczna. W trakcie rozmowy, gdy Mohizuki chciał przysiąść się bliżej , S.Takeda zażądał, aby siedział minimum 3 stopy od niego. Podobne przeżycia wspominał syn Takedy, Tokimune. Pewnego dnia, gdy po wizycie u mistrza miecza Saburu Tokane, gdy ten odprowadzał gości, Tokimune szedł jako pierwszy. Po powrocie ojciec w ostrych słowach zwrócił mu uwagę by tego więcej nie robił, bowiem wielu ludzi straciło życie tak się zachowując. Mimo nowych czasów, Sokaku Takeda żył wg starych zasad samurajskich. W dzieciństwie, mając 8-9 lat był świadkiem śmierci całej rodziny swego mistrza T Saigi. Zginęła w walkach także prawie cała rodzina Takedy.

Również treningi ken-jutsu i ju-jutsu S. Takedy byty twarde — stąd cale ciało pokryte miał bliznami. Wszystko to razem ukształtowało go jako człowieka twardego, niekiedy nawet bezlitosnego. Uważano także powszechnie, iż S. Takeda potrafił czytać cudze myśli, czego świadkiem był wielokrotnie jego syn Tokimune. Na początku jednego z seminariów dla oficerów policji ojciec usunął trzech uczestników. Gdy komendant domagał się wyjaśnień, S.Takeda oświadczył. iż jeden z nich jest pijakiem, drugi dziwkarzem, a trzeci jest nieposłuszny, zaś on takich ludzi nie może nauczać. Komendant był bardzo zdziwiony, bowiem i on miał takie samo zdanie o trzech usuniętych oficerach. Ludzie uważali Takedę niekiedy za proroka, choć on sam wszystkiemu zaprzeczał.

Twardość metod nauczania jujutsu przez S. Takedę, jego bezkompromisowość, trudny charakter nie zjednywały mu przyjaciół i zwolenników.

Jednym z najlepszych jego uczniów był Morihei Ueshiba, który z czasem stworzył swą interpretację Daito-ryu pod nazwą aikido-jujutsu. M.Ueshiba był uczniem S.Takedy przez 20 lat, od 1915 do 1936. Prawo do nauczania Daito-ryu uzyskał w 1922 roku. Wydawane przez siebie certyfikaty podpisywał :

Morihei Ueshiba, oddany uczeń Dai Sensei Sokaku Takedy.”.

To właśnie dzięki aikido-jujutsu i Ueshibie świat mógł poznać bogactwo Daito-ryu.

Z Daito-ryu powstały także inne szkoły jujutsu :

— yoseikan-jujutsu (Minori Mohizuki),

— hakko-ryu jujutsu (Yoshihara Okuyama).

Daito-ryu wywarło także duży wpływ na formowanie się hapki-do oraz shorinji-kempo (Doshin So).

Sokaku Takeda nauczał do końca swych dni, W 1943 roku wyjechał do Aomari, gdzie zmarł na atak serca.

” Człowiek Budo nigdy nie wie, gdzie go nogi poniosą. Nie oczekujcie, że wrócę. Myślcie sobie, że mnie widzicie po raz ostatni. –

mawiał do żony i syna.

(w oparciu o opracowanie G. Noble pt. „Demon Aizu — o mistrzu Takedzie, ostatnim wojowniku. „)